Sytuacja kobiety w społeczeństwie

Sytuacja kobiety w społeczeństwie

Większość mieszkańców Indii na ogół nie ma łatwego życia, jednak w najcięższej sytuacji są tutejsze kobiety. Jak na ironię, w czasie gdy indyjska pani premier uznawana była za najbardziej wpływową kobietę świata, 3/4 jej rodaczek, pozbawionych wykształcenia, praw i perspektyw lepszej przyszłości, zmuszonych było do wykonywania najcięższych prac i marnie opłacanych zawodów.

Ciężkie życie Hindusek rozpoczyna się już w dniu ich urodzin. Do dziś większość rodzin pragnie przede wszytkim męskich potomków, którzy zapewnią rodzicom oparcie i opiekę w starszym wieku. Tradycyjnie synowie pozostają w domu rodzicielskim, nawet jeśli założyli własne rodziny. Córka zaś nie jest mile widziana, gdyż nie tylko opuszcza rodziców, kiedy wychodzi za mąż, ale jeszcze muszą oni zapewnić jej godny posag. Dlatego w uboższych rodzinach dziewczynki zazwyczaj otrzymują mniej pożywienia, a ich szanse na odpowiednie wykształcenie są bardzo niewielkie. Ponieważ hinduskie małżeństwa pragną przede wszystkim synów, w tutejszych klinikach nakłania się ciężarne kobiety, by poddały się badaniom, dzięki którym można stwierdzić płeć płodu. Jeżeli okaże się, że dziecko jest dziewczynką, przyszłe matki nader często decydują się na usunięcie ciąży. Pomimo iż praktyki te są obecnie zakazane, wciąż jeszcze dokonuje się ich w bardzo wielu miejscach.

W Indiach powszechne jest kojarzenie małżeństw przez rodziców. Najczęściej wygląda to w ten sposób, że kilunastoletnia dziewczynka po prostu dowiaduje się, że ma poślubić mężczyznę, którego nawet nigdy nie widziała. Następnie przeprowadza się do wioski męża, gdzie nie tylko musi pracować, zwykle za bardzo niskie wynagrodzenie, ale także zajmować się domem i wychowywać dzieci. Do jej obowiązków należą ponadto kilkukilometrowe wyprawy po wodę, zbieranie opału oraz przygotowanie pożywienia dla licznego inwentarza. Kobieta nie ma żadnych praw do ziemi, która jest własnością męża, zaś jej sytucja w społeczeństwie przypomina status niewolnika. Bardzo często kobiety stają się ofiarami brutalności mężczyzn, którzy są przekonani, że bicie żon jest czymś najbardziej naturalnym w świecie.

Nieco lepsza sytuacja panuje w miastach. Rodzice, co prawda, częściej zapewniają swym córkom gruntowne wykształcenie, ale czynią to jedynie po to, by zwiększyć ich szanse na korzystne zamążpójście. Kiedy kobieta wyjdzie już za mąż, oczekuje się od niej przede wszystkim, aby była wzorową żoną, matką i gospodynią. Jeżeli nie spełni pokładanych w niej oczekiwań – na przykład nie urodzi mężowi męskiego potomka – jej życie zamienia się w piekło. W gazetach często zamieszcza się reportaże o kobietach, które spłonęły żywcem w swych domach. Jako przyczynę śmierci podaje się „przypadkowe” rozlanie nafty. W rzeczywistości są to jednak samobójstwa, spowodowane tym, że kobieta nie wytrzymuje psychicznie presji, jaką się na nią wywiera, lub morderstwa, dokonywane przez teściów, którzy pragną, aby ich syn ponownie się ożenił, tym razem dokonując lepszego wyboru.

Sytuacja kobiety, która decyduje się rozwieść, jest niezwykle trudna ze względu na opinię społeczną. Mimo iż konstytucja Indii pozwala rozwiedzionym i wdowom na ponowne małżeństwo, w praktyce szanse na ponowne zamążpójście są bardzo niewielkie. Społeczeństwo traktuje je jak wyrzutki; wyrzekają się ich nawet własne rodziny. Rozwiedziona kobieta nie może liczyć na żadną formę pomocy finanasowej ze strony państwa. Małżeństwo postrzegane jest niejako związek oparty na miłości dwojga ludzi, lecz jako umowa handlowa łącząca współmałżonków oraz ich rodziny. Obie strony zobowiązują się uczynić wszystko, by związek przetrwał, jednak jeśli rozpadnie się z winy kobiety, jej sytuacja jest o wiele gorsza, niż gdyby winowajcą był mężczyzna. Nic więc dziwnego, że w tej sytuacji bardzo niewiele par decyduje się na rozwód.

Na szczęście sytuacja kobiet w Indiach już od paru lat stopniowo się poprawia. Ruch domagający się równouprawnienia w ciągu ostatnich dziesięciu latach wywalczył kobietom nieco lepszą pozycję w społeczeństwie. Chociaż większość zawodów nadal jest zarezerwowana dla mężczyzn, coraz częściej spotyka się kobiety na stanowiskach, które do niedawna były dla nich niedostępne. W 1993 r. pierwszą kobietę przyjęto do armii, zaś w parlamencie stanowią one ok. 10% liczby deputowanych. Najsłynniejszymi kobietami hinduskimi, którym udało się zdobyć wysoką pozycję w państwie, pozostają była premier Indira Gandhi oraz Kiran Bedi, pierwsza kobieta, która zdobyła stopień oficera policji, następnie pełniła funkcję komisarza w Delhi, a obecnie jest naczelnikiem głównego delhijskiego więzienia Tihar. (Tylko pozazdrościć.)

Kobiety pochodzące ze wsi mają mniejsze szanse na zdobycie wysokich stanowisk i dobrze płatnych posad, jednak rozmaite organizacje, jak chociażby SEWA (Związek Kobiet Pracujących), która ma swą siedzibę w Ahmadabadzie, starają się im ułatwiać drogę do kariery. Ruch ten skupia kobiety, które są zatrudnione przy wykonywaniu ciężkich i gorzej płatnych robót, takich jak wyszukiwanie makulatury na wysypiskach, zachęcając je do walki o należne im prawa, godziwą zapłatę i żądań poprawy warunków pracy. SEWA otworzyła również własny bank, który udziela kobietom pożyczek i umożliwia im bezpieczne przechowywanie oszczędności, jako że indyjskie banki niechętnie obsługują klientów, których pozycja finansowa nie jest ustabilizowana.

Mimo iż sytuacja kobiet w społeczeństwie indyjskim znacznie się poprawiła, minie jeszcze dużo czasu, zanim uzyskają one te same prawa co mężczyźni. Obecnie kobiety podejmują decyzje jedynie dotyczące własnych rodzin, a nie całego społeczeństwa, na którego sprawy wciąż jeszcze nie mają większego wpływu.