New Delhi

ZOO

Delhijskie zoo, znajdujące się przy południowej stronie fortu, nie należy do najlepszych. Klatki nie są oznaczone, a w zimie niektórych gatunków nie wypuszcza się na zewnątrz. Jest tu dużo białych tygrysów. Czynne: codz. z wyj. pt.; w lecie, 8.00-18.00; w zimie, 9.00-17.00; wstęp: 0,50 INR.

MAUZOLEUM HUMAJUNA

Mauzoleum zbudowała w połowie XVI w. Hadżi Begam, starsza żona drugiego mogolskiego cesarza, Humajuna. Wysokie arkady, nadające lekkość przysadzistej budowli, cebulasta kopula oraz wykwintne ogrody są przykładem wczesnego stylu architektury mogolskiej. Te elementy architektoniczne ewoluowały przez lata, by zyskać doskonale wyrafinowany kształt Tadż Mahalu w Agrze. Wczesne mauzoleum Humajuna, będąc wzorem dla Tadż Mahalu, wzbudza bardzo duże zainteresowanie. W obrębie kompleksu, w mauzoleum z czerwono-białego piaskowca i żółto-czarnego marmuru spoczywa także żona Humajuna.
W ogrodzie stoi też grobowiec cesarskiego fryzjera i grobowiec Isy Khana, będący dobrym przykładem architektury dynastii Lodich. Wstęp: 0,50 INR, pt. wstęp wolny. Z tarasów mauzoleum dobrze widać okolicę.

NIZAMUDDIN

Po drugiej stronie drogi prowadzącej do mauzoleum Humajuna znajduje się grób świątobliwego męża sufickiego Nizam ad-Dina Auliji, zmarłego w 1325 r. w wieku 92 lat. Grobowiec muzułmańskiego mistyka posiada duży zbiornik wypełniony wodą. Budowa tego zbiornika wywołała spór pomiędzy Nizam ad-Dinem a twórcą Tughlakabadu, miasta położonego jeszcze dalej na południu Delhi (więcej informacji w rozdziale Okolice Delhi pod hasłem Tuglilakabad). Ciekawy jest grób córki Szacha Dżahana, księżniczki Dża-hanary, która towarzyszyła ojcu uwięzionemu przez Aurangzeba w Czerwonym Forcie w Agrze. Spoczywają tu również Amir Chusru, sławny poeta perski rezydujący na dworze Dehli; Atgah Khan, ulubieniec Humajuna; i syn cesarza, Ak-bar. Atgah Khan został zamordowany przez Azam Khana w Agrze. W odpowiedzi, Akbar rozprawił się z Azam Khanem, którego pochowano niedaleko Kutab Minaru.
Do grobu Nizam ad-Dina najlepiej jest przyjść w czwartek, o zachodzie słońca. Jest to pora modłów. Zaraz po modlitwie muzułmańscy pieśniarze (kawwali) rozpoczynają śpiewy.

OGRODY LODICH

Ogrody znajdują się 3 km na zachód od mauzoleum Humajuna i sąsiadują z India International Centre. Są dobrze utrzymane; stoją w nich mauzolea dynastii Lodich i Saj-jidów. Mauzoleum Muhammada Szacha Lodiego (1450 r.) było prototypem mogolskiego grobu Humajuna, którego projekt przybrał idealną formę wTkdż Mahalu. Pochowani są tutaj również: poprzednik Muhammada, Mubarak Szach Lodi (1433 r.) oraz Ibrahim Szach Lodi (1526 r.) i Sikan-der Szach Lodi (1517 r.). Na ścianach meczetu Bara Gunibad zachowała się typowa dla tego okresu stiukowa dekoracja.

MAUZOLEUM SAFDARA DŻANGA

Mauzoleum wezyra Delhi Safdara Dżanga znajduje się obok małego lotniska noszącego jego imię. W 1980 r. w wypadku samolotowym zginął tu syn Indiry Gandhi, Sańdźaj.
Mauzoleum zbudował w latach 1753-1754 dla swego ojca Szudża ad-Dina, nawab Oudhu. Grobowiec jest jednym z ostatnich przykładów budownictwa mogolskiego. Niebawem nastąpił upadek chwiejącego się już państwa wielkiego mogoła. Mauzoleum Safdara Dżanga stoi na wysokiej platformie pośród rozległych ogrodów. Wstęp: 0,50 INR; pt. wstęp wolny.

HAUZ KHAS

Hauz Khas, leżący w połowie drogi pomiędzy mauzoleum Safdara Dżanga a Kutab Mi-narem, był niegdyś rezerwuarem wysuniętego lekko na wschód Siri, drugiego miasta Delhi. W&rto zobaczyć grobowiec Firuza Szacha (1398 r.) i ruiny starożytnej wszechnicy. Mniej więcej tutaj w 1398 r. Timur rozgromił siły Muhammada Szacha Tughlaka.

Trochę na wschód od Hauz Khasu stoi Moth ki Masdżid. Ten meczet dawnego Siri uważany jest za architektoniczną perełkę stylu Lodich.

ŚWIĄTYNIA BAHAJSKA

Bahai Tempie, w kształcie kwiatu lotosu, wznosząca się wśród basenów i ogrodów, została zbudowana na wschód od Siri w latach 1980-1986. Otwarta dla różnowierców, przyjmuje wszystkich – każdy tu może modlić się i medytować w duchu własnej reli-gii. Świątynia wygląda niezwykle efektownie o zmierzchu, gdy jest podświetlana reflektorami. Otwarta: IV-IX, codz. z wyj. pn„ 9.00-19.00; X-III, 9.30-17.30.

Dojazd

Dojazd do świątyni autobusem #433 z Sansad Marg z przystanku po przeciwnej stronie Park Hotelu, niedaleko Connaught Place.

BASENY

Zarząd miejski Nowego Delhi posiada własny basen niedaleko hotelu Ashok przy Chanakyapuri w parku Nehru.
W większości lepszych hoteli są baseny, udostępniane nie tylko gościom hotelowym. Opłata waha się między 150 a 550 INR! W zimie baseny są nieczynne co, zważywszy na pogodę, jest wielce zaskakujące. Basen w hotelu Sheraton jest podgrzewany i otwarty przez cały rok. Wstęp jedynie dla gości hotelowych.

WYCIECZKI

Mając na uwadze wielkość Delhi, zorganizowane wycieczki wydają się całkiem sensowne. Jadąc, powiedzmy z Czerwonego Fortu do Kutab Minaru nawet publicznym środkiem komunikacji, musielibyśmy dużo zapłacić.

Należy uważać na agencje proponujące niskie ceny, ale zazwyczaj gorsze świadczenia. Dwie główne firmy zajmują się organizowaniem wycieczek po Delhi. ITDC (Indyjski Zarząd d/s Rozwoju Tiirystyki), działający pod nazwą Ashok Travels & Tours (*3322336), ma siedzibę w sekcji L Connaught Place. Rezerwacji dokonuje biuro turystyczne przy Janpath lub biura w większych hotelach. Firma ma swoich przewodników i luksusowe autobusy. Delhi Tourism (*3314229) proponuje wycieczki o podobnym standardzie. Firma działa pod auspicjami zarządu miasta i mieści się w sekcji N przy środkowym rondzie Connaught Place.

Poranna czteroipół godzinna wycieczka po Nowym Delhi w ITDC kosztuje 70 INR. Wyjazd o 8.30, program: kompleks Kutab Minar, mauzoleum Humajuna, Brama Indii, Dżantar Mantar, świątynia Lakszmi Narajany. Popołudniowa wycieczka po Old Dehli kosztuje 60 INR, wyjazd o 14.15, program: Czerwony Fort, Wielki Meczet, Radź Ghat, Szanti Wana (Las Pokoju), Firuz Szach Kotla. Wykupienie obydwu na ten sam dzień kosztuje 120 INR.

Delhi Tourism proponuje wycieczkę „Delhi by Evening”. W planie ma wiele zabytków i pokaz obrazu światła i dźwięku w Czerwonym Forcie. Realizacja imprezy przy minimum 10 osobach.
ITDC organizuje jednodniowe wycieczki do Agry za 400 INR.